Το φαινόμενο Helmholtz–Kohlrausch (από τους Hermann von Helmholtz και VA Kohlrausch) είναι ένα αντιληπτικό φαινόμενο όπου ο έντονος κορεσμός της φασματικής απόχρωσης γίνεται αντιληπτός ως μέρος της φωτεινότητας του χρώματος. Αυτή η αύξηση της φωτεινότητας λόγω κορεσμού, η οποία ενισχύεται όσο αυξάνεται ο κορεσμός, θα μπορούσε καλύτερα να ονομαστεί χρωματική φωτεινότητα, καθώς η “λευκή” ή η αχρωματική φωτεινότητα είναι το πρότυπο σύγκρισης.
Γιατί το ANSI Lumens δεν πρέπει να είναι η τελευταία λέξη για τη φωτεινότητα του προβολέα.
Κατά την αξιολόγηση της φωτεινότητας ενός προβολέα, είναι φυσικό για έναν υποψήφιο αγοραστή να κάνει συγκρίσεις με βάση αποκλειστικά τους αριθμούς που αναφέρονται από τους πίνακες προδιαγραφών κάθε προβολέα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η χρήση μιας τυπικής μονάδας, ANSI lumens, για τη μέτρηση της φωτεινότητας του προβολέα φαίνεται ότι επιτρέπει στους καταναλωτές να δημιουργούν συγκρίσεις μεταξύ δυο ή και περισσοτέρων προβολέων. Αλλά αυτός ο τύπος σύγκρισης δεν είναι πάντα ο απόλυτος παράγοντας για μια σωστή Α –Β σύγκριση.
- Τι είναι το ANSI Lumens;
- Τι παραβλέπει το ANSI Lumens: Το φαινόμενο Helmholtz–Kohlrausch
- Πότε το φαινόμενο Helmholtz–Kohlrausch δεν είναι τόσο αποτελεσματικό;
Τι είναι το ANSI Lumens;
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η προδιαγραφή ANSI lumens έχει γίνει το τυπικό μέτρο μέτρησης φωτεινότητας στην αγορά των προβολέων. Αναπτύχθηκε από το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Προτύπων (ANSI), είναι μια μονάδα που προκύπτει από τον μέσο όρο των τιμών των ενδείξεων φωτεινότητας (χρησιμοποιώντας ένα μετρητή φωτεινότητας) από πολλά διαφορετικά σημεία σε μια προβαλλόμενη λευκή οθόνη.
Για να είναι τα Ansi Lumens ένας από τους βασικούς παράγοντες για την σύγκριση και κατ επέκταση, επιλογής ενός προβολέα θα πρέπει να βασιστούμε πάνω στην αντικειμενικότητα της μεθοδολογίας του και στην υπονοούμενη αξιοπιστία, των τιμών που δίνουν οι κατασκευαστές.
Τι Παραβλέπει το ANSI Lumens: Το φαινόμενο Helmholtz–Kohlrausch:
Αν και τα ANSI Lumens είναι μια μέτρηση που είναι αναμφισβήτητα αντικειμενική – από την τυπική μεθοδολογία έως το όργανο που θα χρησιμοποιηθεί – μπορεί να προκύψουν διάφορα ερωτήματα.
Ένα από αυτά είναι, το κατά πόσο λαμβάνει υπόψη, την φυσιολογία πίσω από την ανθρώπινη όραση και πως μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε μια εικόνα και τη φωτεινότητά της. Παράδειγμα αυτού είναι πώς η χρήση μέτρησης ANSI Lumens δεν υπολογίζει το φαινόμενο Helmholtz–Kohlrausch.
Το φαινόμενο Helmholtz–Kohlrausch είναι αυτό όπου ένα άτομο βλέπει τα έντονα κορεσμένα χρώματα τόσο φωτεινότερα από ό,τι «αντικειμενικά» είναι και αυτό οφείλετε στη μηχανική του ματιού.
Αυτό το αποτέλεσμα γίνεται πιο έντονα αισθητό όταν συγκρίνουμε χρώματα του ίδιου επιπέδου φωτεινότητας (δηλαδή, φωτεινότητα) αλλά με διαφορετικά επίπεδα κορεσμού. Σε αυτό το σενάριο το πιο κορεσμένο (ή το πιο «καθαρό») χρώμα θα φαίνεται πιο φωτεινό από όλα τα άλλα χρώματα παρά την ισοδύναμη τιμή φωτεινότητάς τους. Αυτό το φαινόμενο λειτουργεί ακόμη και σε βαθμό που μπορεί να κάνει τα χρωματιστά φώτα να φαίνονται πιο φωτεινά από ένα λευκό φως με το ίδιο επίπεδο φωτεινότητας.
Συνέπειες αυτού για την αγορά των βιντεοπροβολέων είναι, ότι οι προβολείς που είναι σε θέση να παράγουν πιο έντονα κορεσμένα χρώματα θα μπορούν να παράγουν εικόνες που μπορούν να παρατηρηθούν ως φωτεινότερες από ό,τι υποδεικνύουν οι προδιαγραφές τους, καθώς τις περισσότερες φορές οι τιμές φωτεινότητάς τους εκφράζονται με τον όρο «ANSI Lumens». Με άλλα λόγια, η χρωματική απόδοση ενός προβολέα όχι μόνο βοηθά την ικανότητά του να παράγει ακριβείς εικόνες, αλλά επίσης ενισχύει τη φωτεινότητα των εν λόγω εικόνων. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για προβολείς που χρησιμοποιούν LED ή λέιζερ ως πηγή φωτός, σε αντίθεση με προβολείς που χρησιμοποιούν παραδοσιακή λάμπα, λόγω του γεγονότος ότι τέτοιες τεχνολογίες επιτρέπουν καλύτερη απόδοση χρώματος. Έτσι, όταν ψάχνει για έναν προβολέα, ο καταναλωτής δεν θα πρέπει να κάνει συγκρίσεις με βάση μόνο το πόσο υψηλή είναι η τιμή «ANSI Lumens» ενός προβολέα, κάτι που θα στρεφόταν προς τους προβολείς με παραδοσιακούς λαμπτήρες καθώς τείνουν να παράγουν υψηλότερα επίπεδα φωτεινότητας ANSI, αλλά θα πρέπει επίσης να λάβει υπόψη τη συνολική απόδοση του προβολέα, ιδιαίτερα την απόδοση χρώματος.
Επειδή το εφέ HK είναι άμεσο αποτέλεσμα των έγχρωμων εικόνων από έναν προβολέα, οποιοδήποτε φως περιβάλλοντος (π.χ. φώτα δωματίου ή ηλιακό φως) που συμβάλλει στη συνολική ποσότητα φωτός που υπάρχει στο δωμάτιο, εξ ορισμού θα μειώσει τη συγκέντρωση του χρώματος του προβολέα, μειώνοντας έτσι τον κορεσμό χρώματος που θα αντιληφθεί το μάτι και κατά συνέπεια την ισχύ του φαινομένου HK. Η εικόνα που ακολουθεί δείχνει αυτό ακριβώς.
Με λίγα λόγια
Το συμπέρασμα που προκύπτει από όλη αυτην την ανάλυση ειναι, όπως αναφέρθηκε στην αρχή, ότι όσοι θέλουν να αγοράσουν έναν προβολέα δεν πρέπει να εστιάζουν μόνο στις τιμές φωτεινότητας που αναφέρονται στις προδιαγραφές του προβολέα. Αντίθετα, θα πρέπει να ακολουθήσει μια διαφορετική προσέγγιση που να λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως ο χώρος στον οποίο θα χρησιμοποιηθεί ο προβολέας (π.χ. οι συνθήκες φωτισμού) και το περιεχόμενο που θα προβληθεί (π.χ. η χρωματική παλέτα της εικόνας) και στη συνέχεια στον τύπο της τεχνολογίας (δηλαδή είτε λάμπα, LED ή Laser) που ταιριάζει καλύτερα σε αυτές τις συνθήκες, ενώ έχετε κατά νου τον ρόλο που μπορεί να παίξει η απόδοση χρώματος στη δημιουργία φωτεινότερων εικόνων.